Özet:
Asbest, bir zamanlar inşaat malzemelerinde yaygın olarak kullanılan bir mineraldir. Ancak asbest liflerinin kanserojen olduğu anlaşıldığı için birçok ülkede yasaklanmıştır. Asbestin altı türü vardır ve en yaygın kullanılan türü krizotil (beyaz asbest)dir. Asbest, akciğer kanseri, mezotelyoma, gırtlak ve yumurtalık kanseri ve akciğer fibrozisine neden olabilir. Asbest liflerine maruz kalmak ölümcül olabilir. Hindistan gibi bazı ülkeler hala asbest ticaretine devam etmektedir. Hindistan, asbest madenciliğini ve gemilerde kullanılan asbest atıklarını yasaklamış olsa da, ham asbest ve asbest bazlı ürünlerin ticareti devam etmektedir. Hindistan, asbest ithal eden ülkeler arasında yer almaktadır. 2019-2020 yılları arasında 361,164 ton asbest ithal etmiştir. Asbest ihracatının çoğu ise Bangladeş’e yapılmaktadır. Asbestin zararlı etkileri bilinse de, ticari çıkarlar nedeniyle ticareti devam etmektedir. Asbestin kullanımı ve ticareti, birçok ülkede yasaklanmıştır. Ancak Hindistan gibi bazı ülkeler hala asbest ticaretine devam etmektedir. Asbestin sağlık ve çevre üzerindeki zararları bilinmektedir ve asbestin kullanımı durdurulmalıdır.
Soru: Asbest nedir ve neden yasaklanmıştır?
Cevap: Asbest, bir zamanlar inşaat malzemelerinde yaygın olarak kullanılan bir mineraldir. Asbest liflerinin kanserojen olduğu anlaşıldığı için birçok ülkede yasaklanmıştır.
Soru: Asbestin hangi türleri vardır ve hangisi en yaygın kullanılan türüdür?
Cevap: Asbestin altı türü vardır ve en yaygın kullanılan türü krizotil (beyaz asbest)dir.
Soru: Asbest hangi hastalıklara neden olabilir?
Cevap: Asbest, akciğer kanseri, mezotelyoma, gırtlak ve yumurtalık kanseri ve akciğer fibrozisine neden olabilir.
Soru: Hangi ülkeler hala asbest ticaretine devam etmektedir?
Cevap: Hindistan gibi bazı ülkeler hala asbest ticaretine devam etmektedir.
Soru: Asbestin Hindistan’da kullanımı ve ticareti nasıldır?
Cevap: Hindistan, asbest madenciliğini ve gemilerde kullanılan asbest atıklarını yasaklamış olsa da, ham asbest ve asbest bazlı ürünlerin ticareti devam etmektedir. Hindistan asbest ithal eden ve ihracat yapan bir ülkedir.
Soru: Asbest ticaretinin devam etmesinin sebebi nedir?
Cevap: Asbest ticaretinin devam etmesinin sebebi, ticari çıkarların insan refahından daha öncelikli olmasıdır.
Soru: Asbestin zararlı etkileri bilinmesine rağmen neden hala kullanılıyor?
Cevap: Asbestin zararlı etkileri bilinmesine rağmen, ticari çıkarlar nedeniyle bazı ülkeler hala asbest ticaretine devam etmektedir.
Soru: Hangi ülkeler as
İçerik:
Ucuz, ısıya dayanıklı bir mineral olan asbest, bir zamanlar tüm dünyada inşaat malzemelerinde yaygın olarak kullanılıyordu. Bugün bu yapı malzemesinin lifleri kanserojen olduğu için “sessiz katil” olarak kabul edilen 70 ülkede yasaklanmış durumda.
Asbestin altı türü olmakla birlikte, özellikle çatı kaplamalarında kullanılan en yaygın form olan krizotil (beyaz asbest)’dir.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre asbestin tüm türleri “akciğer kanseri, mezotelyoma, gırtlak ve yumurtalık kanseri ve asbestozise (akciğerlerin fibrozisi)” neden olmaktadır.
Liflere maruz kalmak ve bunları kullanmak veya solumak da ölümle sonuçlanabilir.
Ancak Hindistan gibi bazı ülkeler ticarete devam ediyor.
2011 yılında Hindistan, asbest madenciliğini ve gemilerde kullanılan asbest atıklarını yasakladı. Ancak, özellikle ülkenin yoksul bölgelerinde, evlerin çatılarında yaygın olarak bulunan ham asbest ve asbest bazlı ürünlerin ticaretini sürdürüyor.
Hindistan hükümetinin Kasım 2021 tarihli bir raporuna göre, 2019 ile 2020 yılları arasında Hindistan, bir önceki yıldaki 364.105 tona kıyasla yüzde 1 düşüşle 361.164 ton asbest ithal etti.
Raporda, ithalatın neredeyse tamamının krizotil asbest olduğu ve bu elyafların yüzde 85’inin Rusya’dan geldiği belirtildi. Yaklaşık yüzde 3’ü Brezilya, Kazakistan ve Macaristan’dan, yüzde 2’si ise sırasıyla Polonya ve Güney Afrika’dan geldi.
Kalkınma ekonomisti ve danışmanlık şirketi Küçük Dünya Sürdürülebilirliği’nin başkanı Aaron Cosbey, Al Jazeera’ye ticaretin devam ettiğini çünkü ticari çıkarların insan refahından daha öncelikli olduğunu söyledi.
“Hindistan’ın en büyük krizotil asbest kaynağı olan Rusya, onu ülke çapında yasaklamadı. Yani ikiyüzlülük yoktur; DSÖ ve dünya çapındaki 70 devletin maddenin güvenli bir kullanımının olmadığı konusunda hemfikir olduğu göz önüne alındığında, bu sadece kötü bir politikadır” dedi.
Hindistan da asbest ihraç ediyor, ancak satışları bir önceki yılki 1.112 tona kıyasla 2019 ile 2020 arasında önemli ölçüde düşerek 1.001 tona düştü.
Hindistan hükümetinin Kasım 2021 raporunda ihracatın çoğunun Bangladeş’e, yüzde 7’sinin ise Sri Lanka’ya gittiği belirtildi.
Çevre avukatı ve Hindistan Asbest Yasaklama Ağı’nın kurucu ortağı Gopal Krishna, Brezilya gibi ülkelerin asbest kullanımının anayasaya aykırı olduğuna karar vermesine ve Macaristan, Polonya ve Güney Afrika’nın asbesti yasaklamasına rağmen Hindistan’ın ithalat ve ihracatına devam ettiğini söyledi.
Al Jazeera’ye “Ticaret devam ediyor çünkü işin içine para giriyor ve Hindistan hükümeti ile ülkedeki asbest üreticileri arasında müstehcen bir ilişki varken Hindistan’da kimsenin sağlık şikayetleriyle ilgilenecek vakti yok” dedi.
“2012 yılında yapılan bir araştırma (PDF) Hindistan’ın Ahmedabad kentindeki Ulusal Mesleki Sağlık Enstitüsü tarafından maddeye maruz kalan 1.248 işçiyle anket yapıldı. Liflerin yalnızca üç işçiyi etkilediğini kaydeden araştırmada, asbest ve türevlerinin insan sağlığına zararlı olmadığı sonucuna varıldı. Ancak bir hükümet organının yaptığı bu çalışma, sektör adına lobi faaliyeti yürüten Asbestli Çimento Ürünleri İmalatçıları Birliği’nin ortak sponsorluğunda gerçekleşti ve bu da bunu bir çıkar çatışması haline getiriyor” diye ekledi.
Krishna, çalışmanın 2004 yılında kabul edilen ve çok çeşitli kimyasalların ve pestisitlerin zararlı etkilerini inceleyen BM Rotterdam Sözleşmesiyle çeliştiğini söyledi.
Sözleşme, sağlık veya çevresel etkileri nedeniyle yasaklanan veya kısıtlanan maddeler listesinin bir parçası olarak beyaz krizotil asbest mineral liflerini de listeledi.
“Hindistan hükümeti asbestin zararlı etkilerinin farkında, ancak endüstrinin kâr sağlama kapasitesinden büyük ölçüde etkileniyor. Şu anda kimyasallar ve gübrelerden sorumlu bakan Mansukh Mandaviya aynı zamanda ülkenin sağlık ve aile refahı bakanı.
Krishna, “Dolayısıyla o, asbest ticaretinin destekçisi ve aynı zamanda ülkedeki halk sağlığının koruyucusu, Hindistan’daki asbest endüstrisi ile siyaset arasındaki ensest ilişkiyi güçlendiriyor” dedi.
Mandaviya, yayınlandığı sırada El Cezire’nin yanıt talebine yanıt vermemişti.
Asbest ticaret lobileri
Küresel aşamada, asbest ticaretinin yasaklanması yönündeki dönüm noktası niteliğindeki karar, Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) Fransa’nın bu maddeyi yasaklama yönündeki hamlesini desteklediği 2001 yılında geldi.
Kanada, DTÖ’den, Fransa’nın 1997’de duyurduğu yasağın meşru olup olmadığını araştırması için çağrılmıştı.
Temyizleri dinleyen yedi kişilik bir komite olan DTÖ Temyiz organı, “tehlikeli maddelerin daha güvenli maddelere benzer olduğu yargısına varılamayacağını” söyleyerek kararını verdi.
“Bu karar, Hindistan’daki asbest ticaret lobileri tarafından, bir ticaret kuruluşunun sağlık meselelerine karışmaması gerektiğini söyleyen yoğun bir şekilde protesto edildi. Krishna, Al Jazeera’ye verdiği demeçte, konuyla ilgili tutumlarının hala aynı olduğunu ve ayrıca sağlık ve çevre güvenlik kurumları tarafından dile getirilen asbestle ilgili sağlık ve çevre endişelerinin çarpıtıldığını iddia ettiklerini söyledi.
“Bu ticari girişimler mantıkla işlemiyor. Kâr esasıyla çalışıyorlar” diye ekledi.
Ülkede esas olarak krizotil çimento ürünlerinin kullanımını teşvik etmeyi amaçlayan Hint asbest lobisi, Hindistan’ın krizotil elyaf fobisinden muzdarip olduğunu iddia etti.
2019’da madde Lobi, efsaneleri çürüttüğünü iddia ederek bunun toplumdaki amfibol asbest ile serpantin krizotil arasındaki fark konusundaki farkındalık eksikliğinden kaynaklandığını söyledi.
Lobi, krizotil asbestin kontrollü kullanımının herhangi bir sağlık tehlikesine yol açmayacağı yönünde DSÖ’nün rehberliğine atıfta bulundu.
Ancak 2014 yılındaki bir DSÖ raporunda “asbestle ilişkili hastalıkları ortadan kaldırmanın en etkili yolunun her türlü asbestin kullanımını durdurmak olduğu” belirtildi.
Uluslararası Krizotil Birliği (ICA) aynı zamanda asbest endüstrisinin ticari çıkarlarını da savundu.
Bu yıl Haziran ayında Cenevre’de düzenlenen BM Rotterdam Sözleşmesi 10. Konferansından bir ay önce dernek, yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Sözleşme kurulduğundan bu yana tarafların çok sayıda konferansı sırasında krizotile karşı amansız mücadele, Rotterdam Konferansı asbest karşıtı konferansa dönüştü.”
Açıklamada, krizotil elyaf kullanımının WHO ve Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) politikasına uygun olduğu belirtildi.
Daha fazla toplumsal farkındalık mı?
Krishna, asbest kullanımının ve ticaretinin İngiltere’nin Hindistan’ı yönetmesiyle başladığını söyledi.
“Hindistan, İngilizlerin zararlı etkilerini bildiği halde, bu şirketlerin birçoğunun ilk etapta kurulduğu İngiliz mirasının kurbanıdır” dedi.
British Medical Journal’ın 1924’ten bu yana asbest hakkında rapor verdiğini belirten kendisi, “bu nedenle o zamandan bu yana alt kıtada, özellikle de inşaat malzemelerinde asbestten arınmış değil” diye ekledi.
Birleşik Krallık 1999 yılında asbesti tamamen yasakladı.
Hindistan hükümeti şu ana kadar 7.000’den fazla tren istasyonunu asbestsiz hale getirerek demiryolu sektöründe asbest kullanımını aşamalı olarak kaldırdı. Yeni Delhi ayrıca maddenin işlenmesiyle ilgilenen şirketler için bir çalışma koşulları yönetmeliği yayınladı.
Ancak hükümetin Kasım 2021 ticaret raporunda ticaretin devam edeceği belirtildi.
Görevine kararlı olan Krishna, kampanyanın talebi azaltmada anahtar rol oynayacağını söylüyor.
“İnsanların okullarda bu konuda eğitilmesi gerekiyor, böylece endüstrinin nasıl çalıştığını ve sağlık tehlikelerinin neler olduğunu anlayabilirler” dedi. “Ancak o zaman asbest talebini ve arzını dolaylı olarak etkileyebilecek madde hakkında bir karar verebilecekler.”